Bedrijfsovernames zijn gebeurtenissen die met veel zorg en vertrouwen tegemoet worden getreden door koper en verkoper. Maar waarom is een geheimhoudingsverklaring bij een overname belangrijk? En welke ervaringen kan ik met u delen om de meest voorkomende fouten te voorkomen? Lees verder om achter het belang van geheimhouding bij bedrijfsovernames te komen.

Het informeren van de ondernemingsraad en de medewerkers

Een belangrijke stap in het proces van een bedrijfsovername is het inlichten van de ondernemingsraad. De OR moet namelijk instemmen met zo’n belangrijk besluit voordat je het daadwerkelijk door kunt voeren. Over het algemeen is deze kennisgeving een formaliteit, gaat alles in goed overleg en kunnen we daarna vlot verder met het proces, maar ik herinner me een overnametraject waarbij deze stap een verrassende wending kreeg.

Een geheimhoudingsverklaring ondertekenen

Toen ik samen met de opdrachtgever de vergaderruimte binnenkwam, zaten de leden van de OR al om de tafel. Er hing een geladen sfeer, want ze waren ongepland bijeengeroepen. Ze voelden natuurlijk wel aan hun water aan dat er iets ingrijpends op komst was, maar konden alleen maar raden naar het fijne ervan. De eigenaar van het bedrijf vertelde dat hij graag iets wilde mededelen, maar dat pas kon doen als iedereen een geheimhoudingsverklaring had getekend. Daar werd de gespannen sfeer niet minder door, natuurlijk. De verklaringen werden echter zwijgend getekend en teruggeschoven. Daarna ging de eigenaar verder: “We zitten hier bij elkaar omdat er een bedrijfsovername aan zit te komen. Ik ga het bedrijf verkopen.”

‘We zitten hier bij elkaar omdat er een bedrijfsovername aan zit te komen. Ik ga het bedrijf verkopen.’

Ik merkte de verbazing en verwarring: dit hadden ze helemaal niet zien aankomen. Dat was ook de bedoeling: ook de eigenaar en de geïnteresseerde koper hadden zo’n geheimhoudingsverklaring getekend. Behalve deze partijen wist niemand er nog van. Zo’n aankondiging roept natuurlijk allerlei vragen op: Aan wie dan? Wat betekent dat, wat gaat er veranderen? Blijven alle banen bestaan, blijven we op deze locatie? Om een einde te maken aan hun onzekerheid, ging de eigenaar vlot verder: “We denken een goede partij te hebben gevonden en zijn in gesprek met bedrijf X.”

‘We denken een goede partij te hebben gevonden en zijn in gesprek met bedrijf X.’

Toen ontstond er van alles aan tafel. Verwarring, verontwaardiging, boosheid… Dat hadden we even niet zien aankomen. Wat bleek? Een aantal jaren geleden was er een directiewissel geweest. De oud-directeur had er een potje van gemaakt. Diezelfde man was nu aandeelhouder bij de overnemende partij. De leden van de OR hadden zo hun buik vol van die oud-directeur, dat ze onder geen beding met hem in zee wilden. Na het nodige overleg over de voorgenomen verkoop aan deze partij werd deze door de OR niet geaccepteerd en daarop is de deal afgeketst. Natuurlijk vonden we later een partij waarin de OR wél vertrouwen had en kon de onderneming alsnog verkocht worden. Probeer je eens voor te stellen wat er gebeurd zou zijn als je in een situatie als deze niet met geheimhoudingsverklaringen zou werken. In een vroegtijdig stadium had de interesse uitgelekt kunnen zijn en dat zou een enorme onrust kunnen hebben veroorzaakt onder de medewerkers. En als het van tevoren niet uitgelekt was, zou er achteraf wel over gepraat zijn in termen als: “‘Heb je gehoord aan wie ze het wilden verkopen?! Daar hebben wij mooi even een stokje voor gestoken.”

‘Heb je gehoord aan wie ze het wilden verkopen?! Daar hebben wij mooi even een stokje voor gestoken.’

Die commotie is slecht voor de reputatie van het bedrijf en het management en dat helpt natuurlijk niet mee qua verkooppositie.

De relatie met leveranciers en klanten

Behalve onder medewerkers kan er ook onrust ontstaan onder klanten wanneer bekend wordt dat een bedrijf te koop staat. Ze gaan zelf raden naar het hoe en waarom en vragen zich af of de kwaliteit van de dienst of het product dat ze afnemen, nog wel op peil blijft. Daarnaast zijn de contactpersonen bij langdurige klantrelaties vaak goed op elkaar ingespeeld. Koper en verkoper hebben aan een half woord genoeg en weten van elkaar wat ze belangrijk vinden. Ze vragen zich af: hoe zal dat gaan wanneer er een andere kapitein op het schip komt? Blijven de medewerkers aan boord, komt daar een wisseling in? En kan ik dan beter maar meteen op zoek naar een andere partij? Wanneer grote en belangrijke klanten afhaken, heeft dit effect op prognosecijfers. En die zijn uitermate belangrijk bij een bedrijfsovername.

Met potentiële kopers praten

Daarnaast passeren er verschillende namen de revue in de aanloop naar een verkoop. Soms tonen er partijen interesse, waarvan ik direct weet dat het geen goede match zal zijn. Ooit stond er een bedrijf te koop dat buitenlandse overheidsklanten had, onder andere uit Amerika. Toen een Chinese investeerder interesse toonde, zijn we daar niet mee verder gegaan. We wisten dat het geen zin had. Want stel je voor dat het de Amerikaanse overheid ter ore was gekomen dat hun gegevens wellicht in Chinese handen zouden vallen. Er was nog niet eens sprake van onderhandelingen, maar het had direct een vertrouwensbreuk kunnen opleveren. Ook op zo’n moment ben ik blij dat er wordt gewerkt met geheimhoudingsverklaringen. Deze partij was niet geschikt, dit heb ik netjes laten weten en verder hoeft zich daar dan niemand druk over te maken.

Geheimhouding én openheid van zaken

Ik ben voor openheid van zaken, maar wel pas als die zaken duidelijk zijn. Als de deal rond is en het voor alle partijen duidelijk is waar ze aan toe zijn, wat er hetzelfde blijft en wat er eventueel gaat veranderen, is het vroeg genoeg om iedereen in te lichten. Dan kan direct antwoord worden gegeven op de vragen die er logischerwijs bij belanghebbenden opkomen. Geheimhouding is in mijn ogen dus van belang voor alle partijen: de verkopende partij, geïnteresseerde partijen, de uiteindelijke koper maar ook de medewerkers, klanten en leveranciers van het bedrijf in kwestie. Dat geeft uiteindelijk de meeste rust en stabiliteit en dat komt een bedrijfsovername alleen maar ten goede.

Max Miltenburg: “Geheimhouding… geeft uiteindelijk de meeste rust en stabiliteit en dat komt een bedrijfsovername alleen maar ten goede.”

Max Miltenburg. Voor een persoonlijke benadering bij bedrijfsovernames en advisering.

Max Miltenburg vervulde na zijn businessstudie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam diverse financiële functies. Hij werkte bij Apple Computers onder meer als Benelux Financial director. Vervolgens was hij werkzaam als Financieel directeur bij Lacis / CSS Telecom, financieel directeur bij Thremen en Randstad om eind 2008 voor zichzelf te beginnen.

Kom in contact Meer over bedrijfsovernames